علل پرمصرف شدن بطری پت در صنایع مختلف

علل پرمصرف شدن بطری پت در صنایع مختلف

پلی‌اتیلن ترفتالات یا به اختصار پت (PET) یکی از پرمصرف‌ترین انواع پلیمرها می‌باشد و چون از لحاظ شیمیایی یک ماده خنثی است آن را برای بسته‌بندی مواد غذایی مناسب می‌کند.

در مقاله زیر سعی می‌کنیم به علل پرمصرف شدن بطری پت در صنایع مختلف چون صنعت نساجی، تهیه و بسته‌بندی مواد غذایی و آشامیدنی، صنعت لوازم آرایشی و بهداشتی، دارویی و بسیاری صنایع دیگر بپردازیم.

شاید اگر سر و کاری با شیمی و صنعت نداشته باشید نام Poly Ethylene Terephthalate نامی عجیب و طولانی به نظر برسد و مثل هزاران نام از عناصر دیگر ناخوانده از آن رد شوید، اما باید بدانید که پلی‌اتیلن‌ترفتالات که در صنعت نساجی به پلی‌استر معروف است، از دیگر مواد شیمیایی خیلی به شما نزدیکتر است.

برای آن که از اصل بودن بطری پت مطمئن شوید بهتر است در ابتدا به سراغ اعداد و کدهای درج شده در زیر بطری بروید. بعد از بررسی‌ کد‌های زیر بطری شما می‌توانید مطمئن شوید که بطری پلاستیکی‌ای که در دست دارید از چه نوع پلاستیکی ساخته شده.

امروزه مصرف آب معدنی نسبت به آب شهری بسیار رواج پیدا کرده است؛ این جایگزین شدن تأثیرات مثبتی را به همراه خود آورده است و می‌توان این حرکت را یک گام به جلو در حوزه سلامت دانست.

بهتر است به این نکته توجه داشته باشید که مصرف بیش از 1 بار از هر یک از بطری‌های پت، قوطی‌های آب معدنی، آب میوه و… به صورت مستقیم باعث ایجاد اختلال در مصرف کننده خواهد شد. در نتیجه حاصل شدن اطمینان از کیفیت بطری‌ها یکی از الزاماتی است که شما باید آن را انجام دهید.

تشخیص بطری پت چگونه است؟

برای تشخیص کیفیت و اصل بودن بطری‌ پت کافی است در زیر بطری به دنبال عدد 1 باشید؛ بطری‌هایی که عدد 1 به همراه 3 فلش در زیر آن‌ها وجود دارد نشانه بطری ساخته شده از پت و مواد نو می‌باشد.

امروزه هر دو نوع بطری‌های پت چه به صورت پلاستیک و چه به صورت بازیافتی در بخش‌های مختلف بسته بندی و صنایع کاربردهای زیادی دارند. به عنوان مثال شما می‌توانید پت را در بطری‌های آب معدنی، بسته بندی، بطری‌های پلی‌اتیلن سم، کود و.. مشاهده کنید.

لازم به ذکر است در صورتی که در صنعت پارچه با لغت پلی‌استر آشنایی داشته باشید به احتمال بسیار زیاد منظور آن‌ها پلی‌اتیلن‌ترفتالئات و یا همان پت است. امروزه از پت در صنعت فرش بافی، تولید کیسه خواب، تولید انواع پوشاک و… بهره گرفته می‌شود.

با توجه به آن که امروزه از این پلاستیک در سراسر جهان استفاده می‌شود این پلاستیک ارزش بسیار بالایی دارد و بدون شک باید بازیافت شوند. پلاستیک‌های بازیافتی پت را به نام RPET می‌شناسند. با توجه به تحقیق‌های انجام شده در سال 2012 میزان بازیافت پلاستیک پت در آمریکا 31 درصد و در اروپا 52 درصد بوده است.

بطری‌های پت نیز پس از استفاده جمع آوری و بازیافت می‌شوند و به‌صورت پرک شده به کارخانجات تولید الیاف پلی‌استر ارسال می‌شوند و این خود از علل پرمصرف شدن بطری پت در صنایع مختلف می‌باشد.

تست‌های لازم برای تشخیص کیفیت بطری پت جهت محصول خاص

برای آن که شما بتوانید از بالا بودن کیفیت بطری‌هایی که استفاده می‌کنید اطمینان حاصل کنید واز سازگاری آن‌ها مطمئن شوید بهتر است روش‌های زیر را امتحان کنید:

محصول را با ظرف آن تست کنید

اولین قدم برای آن که بتوانید از کیفیت بطری‌ها اطمینان حاصل کنید سفارش یک نمونه و به صورت آزمایشی محصول می‌باشد.

بهتر است هنگام آزمایش بطری به دنبال هر نوع تغییر رنگ، عملکرد و یا بو باشید. علاوه بر این موضوع بطری پت را نیز از لحاظ تغییر رنگ، نشت و.. بررسی کنید.

لازم به ذکر است شما با آزمایش بطری 1 لیتری پلاستیکی پت می‌توانید اندازه ظروف خود را نیز تأیید کنید.

ممکن است بطری‌های پت 1 لیتری تنها از 10 سی‌سی مایع پت درست شده باشند یا به اصطلاح ده گرمی باشند، این در حالی است که برخی دیگر از آن‌ها از 20، 25 و یا حتی 30 گرم ماده اولیه درست می‌شوند.

آزمایش کردن چندین بطری پت با اوزان متفاوت به صورت هم‌زمان این امکان را به شما می‌دهد تا بتوانید در جنبه‌های مختلف بهترین بطری را برای محصولتان انتخاب کنید.

 

آزمون درب بطری

درب بطری‌ها از معیارهای مختلف نظیر وزن، اندازه، جنس و.. به دسته بندی مختلفی تقسیم می‌شوند. هنگامی که شما قصد دارید درب بطری را مورد بررسی قرار دهید بهتر است دو ویژگی اصلی را چک کنید.

در صورتی که شما محصولات خود را به صورت آنلاین به فروش می‌رسانید و قصد دارید آن را به نقاط مختلف بفرستید بهتر است یک نمونه از بطری را به یکی از دوستان خود ارسال کنید تا مطمئن شوید محصول هنگام حمل و نقل از داخل ظرف نشت نمی‌کند.

برای جلوگیری از نشت محصول از بطری‌های پت روش‌های مختلفی وجود دارد. آب‌بندی‌های فوم‌دار در برابر فشار بسیار حساس هستند همچنین آب‌بندی پلی‌کونی یکی از بهترین گزینه‌ها برای شروع خواهد بود.

در صورتی که شما به بطری پت قوی‌تری نیاز دارید بهتر است به سراغ آب‌بندی القایی گرمایشی بروید. در صورتی که درب بطری شما به صورت آسان ریز، پمپی، اسپری باشد بهتر است به این مورد دقت کنید که محصولات را مسدود و یا فرسوده نکند.

تست لیبل زنی بطری پت

اضافه کردن یک برچسب به بطری‌ها ممکن کاری آسان به نظر برسد! اما بهتر است به این نکته توجه داشته باشید اگر لیبل زنی با محصولات بی‌کیفیت و به روش اشتباه زده شود می‌تواند باعث مچاله شدن ، لکه شدن و یا از بین رفتن بطری شود.

برخی از بطری‌ها همانند سایرین نرم نیستند و لیبل به راحتی بر روی آن‌ها باقی نمی‌ماند. برخی محصولات در صورت نشت و خارج شدن از بطری موجب خرابی لیبل‌های چاپ شده می‌شوند، این مورد بیشتر در حلال‌ها و یا محصولاتی که خورنده هستند دیده شده است.

شما با گرفتن یک نمونه از لیبل‌زنی بطری این قابلیت را دارید تا با آزمون بسته‌بندی بهترین بطری پت را با توجه به محصول وارد بازار کنید. این بهترین و احتمالا تنها فرصت شما برای امتحان کردن محصول نهایی پیش از عرضه به بازار است!

بهتر است قبل از توزیع محصول هر گونه نقص را در بسته بندی‌های خود رفع کنید.

عوامل مؤثر بر مقبولیت بطری پت

امروزه عوامل بسیار مختلفی وجود دارد که بر روی مقبولیت بطری‌ها تأثیر مستقیم دارند. برخی از عوامل عبارت‌اند از:

کیفیت محصولاتی که در بطری قرار دارند. این نکته یکی از اصلی‌ترین نکاتی است که مصرف کننده باید به آن توجه داشته باشند.

گاهی شما می‌توانید محصولات بسیار باکیفیت را در داخل بطری‌های پت بی‌کیفیت مشاهده کنید. این ترکیب بدون شک برای مصرف کننده جذاب نخواهد بود.

یک بطری‌پت که از مواد اولیه مرغوب تهیه شده باشد و به طرز مناسبی لیبل خورده باشد میتواند بخوبی کیفیت محصول را به مشتری نمایش دهد و به جذابیت محصول دوچندان بیفزاید، این امر از علل پرمصرف شدن بطری پت در صنایع مختلف می‌باشد.

امروزه تنوع بسیار گسترده‌ای در بطری‌های پت وجود دارد و شما تنها می‌توانید با کدها و معرف‌های زیر بطری کیفیت آن‌ها را در دسته‌بندی مختلف بگذارید. این تنوع به راحتی می‌تواند کامل‌ترین تعریف را برای مصرف کننده به وجود آورد.

قبل از مصرف آب معدنی به کد زیر بطری توجه کنید

همان طور که می‌دانید بطری پت برای بسته بندی انواع مایعات کاربرد دارد. یکی از رایج‌ترین کاربردهای این بطری می‌توان به آب معدنی اشاره کرد. بهتر است قبل از آن که به سراغ خرید آب معدنی بروید از کیفیت بالای بطری پت آن اطمینان حاصل کنید.

در زیر هر بطری پلاستیکی اعداد و کدهایی درج شده است، اعدادی بین 1 تا 7 که هرکدام از آنها نشان دهنده نوع پلاستیکی هستند که این بطری از آن مواد تولید شده است.

تمامی افراد به راحتی می‌توانند با مشاهده کدهای درج شده در زیر بطری را به ساده‌ترین حالت ممکن جنس بطری را بررسی کنند، این کدها در بخش مثلثی بطری درج شده است و بیانگر تجزیه و یا غیر قابل تجزیه بودن بطری آب معدنی می‌باشد.

علل پرمصرف شدن بطری پت در صنایع مختلف

 

در زیر این اعداد و معانی آنها را برای استفاده شما قرار می‌دهیم:( Plastics by numbering )

1. عدد 1،PET ، پلی‌اتیلن ترفتالئات : رایج ترین شکل پلاستیک جهت استفاده در بطری‌های آب معدنی، شیر و لبنیات و سایر محصولات غذایی.
2. عدد 2، HDPE پلی اتیلن سنگین : این مواد نیز جهت ساخت مخازن نگهداری مواد غذایی کاربرد دارد واستفاده از مواد غذایی با بسته‌بندی پلی‌اتیلنی مشکلی ایجاد نمی‌کند.
3. عدد 3، PVC پلی‌وینیل‌کلراید: این محصول نیز یکی از پلاستیک‌های پرمصرف در زمینه بسته‌بندی غذایی ، ظروف روغن خوراکی ، پلاستیک‌های شفاف بسته بندی غذایی می‌باشد.
4. عدد 4، LDPE پلی‌اتیلن‌سبک : در صنایع غذایی معمولا از آن برای تولید نایلون فریزر، ساک نایلونی، شرینک ، و غیره استفاده می‌شود.
5. عدد 5،PP پلی‌پروپیلن: این ماده نیز یکی از پرمصرف‌ترین مواد در صنایع مختلف و از جمله صنایع غذایی می‌باشد و کانتینرهای پلی‌پروپیلن یکی از با کیفیت‌ترین و مطمئن‌ترین بست‌بندی‌های مواد غذایی می‌باشند.
6. عدد 6،PS پلی‌استایرن: معمولا از آنها برای تولید ظروف یک‌بار مصرف در صنایع غذایی استفاده می‌شود، لیوان‌های پلاستیکی، لیوان‌های فومی ، ظروف طلقی و غیره از این دسته می‌باشند.
7. عدد 7،OTHER سایر: سایر پلاستیکها در این دسته‌بندی قرار می‌گیرند، معمولا از این دسته‌بندی برای بسته‌بندی مواد غذایی استفاده نمی‌شود و خرید محصولات خوراکی که زیر آنها شماره 7 درج شده باشد توصیه نمی‌شود.

فناوری تولید بطری پت

فناوری تولید بطری پت شامل دو مرحله اساسی و یک آزمون می باشد که مرحله ی اول قالب گیری و مرحله دوم بادکشی و سپس آزمون سلامت بطری است‌. حال به توضیح این مراحل می‌پردازیم:

قالب‌گیری پریفرم:

ماده پت توسط دستگاه های قالب‌گیر و تزریق پلاستیک، به شکل پریفرم در می آیند. که شبیه به یک لوله آزمایشگاهی است.

بادکشی بطری:

اینجا مرحله نهایی تبدیل پریفرم به بطری است، ابتدا پریفرم را تا حد نزدیک به ذوب گرم می‌کنند و سپس با دستگاه مخصوص در آن با باد گرم می‌دمند تا بطری شکل قالب ره به‌خود بگیرد.

این دستگاه‌های اتوماتیک با سرعت بسیار بالایی کار تولید بطری پت را انجام می‌دهند و سرعت بالای تولید از دیگر علل مختلف پرمصرف شدن بطری پت در صنایع مختلف است.

 

آزمون سلامت بطری پت

بطری‌های پت پس از تولید بصورت تصادفی مورد آزمون سلامت قرار میگیرند، در این آزمون شکل ظاهری، سلامت بطری از لحاظ بدنه و نشتی می‌باشد.

ماده پت از لحاظ خصوصیات شیمیایی خنثی است و به همین دلیل استفاده از آن برای بسته‌بندی مواد غذایی موردی ندارد. این مواد اگر توسط انسان‌ها و یا حیوانات خورده شوند خطرناک نیستند و هیچگونه سمی وارد بدن آن‌ها نمی‌شود.

البته این شامل قرار گرفتن در معرض حرارت و یا اشعه ماورائ بنفش خورشید نمی‌شود، بنابراین به این نتیجه می‌رسیم که این مواد اگر در شرایط صحیح و به دور از حرارت و تابش مستقیم خورشید نگهداری شوند، هیچگونه مشکلی برای انسان ها و حیوانات و طبیعت ایجاد نمی‌کنند.

از مزایای استفاده از بطری‌های پت‌ می‌توان به: باز و بسته شدن راحت درب بطری پت، راحتی در مصرف، ارزان قیمت بودن، قابلیت بازیافت بالا و عدم استفاده از فلزات سنگین در ترکیبات آن‌ها می‌توان اشاره کرد.

دستگاه‌های تولید بطری پت :

خط تولید بطری پت شامل دستگاه‌هایی از جمله دستگاه تزریق پریفرم، دستگاه دمنده و نیز دستگاه تزریق درب بطری است که در ادامه به شرح هر یک خواهیم پرداخت.

دستگاه تزریق پریفرم:

این دستگاه در اصل یک دستگاه تزریق پلاستیک است. یکی از بزرگ‌ترین تفاوت‌های دستگاه‌های تزریق پریفرم پت و تزریق عادی بدنه و حجم دستگاه است.

این دستگاه نمونه‌های متعددی دارد که نمونه‌های داخلی آن نیز در حال تولید و عرضه هستند که با ظرفیت های مختلف تا 48 حفره در دسترس می‌باشند .

برای مثال نوع 32 حفره آنها برای تولید روزانه 300تن پلاستیک و نوع 48 حفره آن برای تزریق 500 تن پت به‌کار می‌رود.

دستگاه دمنده:

وظیفه این دستگاه تبدیل پریفرم به بطری است، پریفرم‌های تولید شده در قسمت قبل در این مرحله به دستگاه دمنده وارد می‌شوند،این دستگاه‌ها نیز همانند دستگاه تولید پریفرم در ظرفیت‌ها و توان‌مندی‌های مختلفی تولید می‌شوند.

پریفرم‌ در این دستگاه داخل قالب قرار می‌گیرد و گرم می‌شود، سپس دستگاه با هوای گرم درون آنها می‌دمد و پریفرم را به شکل قالب در می‌آورد.

این دستگاه ها به دو صورت خودکار و نیمه خودکار تولید می‌شوند که با توجه به نیازو ظرفیت باید از آن‌ها استفاده شود.

تزریق درب بطری:

درب بطری پت معمولا از جنس پلی‌اتیلن می‌باشد که برای درب معمولی از گرید PE52518 یا برای درب گازگیر از گرید PE5030 و برای تولید درب بطری از دستگاه تزریق استفاده می‌شود ، اکثر شرکت‌های تولید کننده از یک دستگاه تزریق همه‌کاره برای تولید درب استفاده می‌کنند.

نهایتا پس از انجام شدن هر مرحله همه آن‌ها به خط تولید نهایی باز می‌گردند که در آنجا این قطعات مونتاژ شده و بطری‌های تولید شده در اختیار شرکت‌های تولید کننده مواد خوراکی و آشامیدنی قرار می‌گیرند.

امروزه از این بطری‌ها بیشتر در بسته‌بندی آب معدنی، مواد خوراکی و نوشیدنی گازدار استفاده می‌شود.

از این دستگاه ها برای تولید بطری‌های مواد شوینده و بهداشتی نیز استفاده می شوند که در آن صورت باید از پریفرم‌هایی با وزن بالای 20 گرم استفاده کرد.

 

انواع بطری پت از لحاظ حجم و رنگ

بطری‌های پت از لحاظ وزن پریفرم ،حجم، رنگ، قطر، مورد استفاده و… به انواع مختلف تقسیم می‌شوند. حجم و ظرفیت از جمله مواردی ست که به طور مستقیم در کاربرد ظرف و قیمت آن تاثیر دارد.

گستره وسیعی از محصولات مانند انواع ظروف از قوطی‌ها و بطری‌های کوچک زیر یک لیتر تا گالن‌های 20 لیتری و بیشتر بوسیله ماده پت تولید می‌گردند که در صنایع مختلف مورد استفاده واقع می‌شوند.

تنوع بسیار زیاد بطری‌های پت از لحاظ حجم و رنگ و وزن و همچنین کیفیت بالای آنها از علل پرمصرف شدن بطری پت در صنایع مختلف می‌باشد.

 

برخی حجم‌ها و ظرفیت‌های پرکاربرد در انواع بطری پت عبارتند از:

• قوطی‌های پلاستیکی و محفظه‌های کوچک برای مواد دارویی و سرم‌ها، لوازم آرایشی و بهداشتی، مواد شوینده کم حجم مثل مایع ظرفشویی و مایع دستشویی، شیشه پاک کن و…، بسته بندی مواد غذایی و آب معدنی کوچک با حجم زیر یک لیتر، 100، 200، 250، 300 و 500 (میلی لیتر)
• بطری‌های خانواده برای آب معدنی، بطری نوشیدنی‌های مختلف گازدار مثل نوشابه و غیر گازدار مثل دوغ و آبمیوه و… ، گالن‌های مواد شوینده و بهداشتی در حجم‌های بزرگ‌تر 1، 1.5 و دو لیتری و حتی 3، 4، 5 لیتری
• و گالن‌های مقاوم و بزرگ آب، محصولات بهداشتی و شوینده، فرآورده‌های شیمیایی و… با حجم‌های 7، 8، 10 لیتر تا 15 و 20 و 30 و بیشتر…

علل مختلف پرمصرف شدن بطری پت در صنایع مختلف:

 

۱. بطری پت نشکن و محکم است و در برابر فشار و ضربه مقاومت بالایی از خود نشان می‌دهد. به همین دلیل است که برخلاف گذشته، امروزه در صنایع مواد غذایی و نوشیدنی‌های مختلف مثل نوشابه و آب، نه از بطری شیشه‌ای شکننده، بلکه از پت مقاوم استفاده می‌کنند.

۲. پت سازگاری خوبی با شرایط نگهداری مختلف و بدن انسان دارد و با ترکیبات سالم و شرایط نگهداری استاندارد هیچ گونه مشکلی برای سلامت ایجاد نمی‌کند. از این رو به راحتی در صنایع گسترده از جمله صنعت مواد غذایی و آشامیدنی و مواد شوینده و آرایشی کاربرد دارد.

۳. پلی اتیلن ترفتالات از ترکیبات پلیمری زیست تجزیه پذیر است و در طی دو سال، بیشتر از 30 درصد خود را تجزیه کرده و به طبیعت باز می‌گرداند.

به همین دلیل از مناسبترین گزینه‌ها برای استفاده گسترده در صنایع است. در این مقاله سعی کردیم به طور کامل و کاربردی به مهمترین مسائل پیرامون ظرفیت و حجم انواع بطری پت بپردازیم.

شایان ذکر است که قیمت بطری‌ پت بر اساس وزن و حجم آن‌ و همچنین قیمت مواد اولیه آن که معمولا گریدهای PET821 PET781 PET825 می‌باشند تعیین می‌شود. اما در هر صورت انواع بطری‌های پت نسبت به انواع بطری‌های دیگر قیمت مناسب‌تر و کیفیت بهتری دارند.