بشکه ایمنی چیست؟ – آشنایی با انواع و کاربردهای آن

بشکه ایمنی که به آن بشکه ترافیکی نیز گفته می‌شود، از جمله تجهیزات ترافیکی است، که جهت برقراری امنیت در جاده‌ها و خیابان‌ها کاربرد بسیاری دارد. با وجود آن که برخی از اتومبیل‌های پیشرفته امروزی، دارای انواع سنسور هستند، اما باز هم نیاز به تجهیزات ترافیکی در جاده‌ها و سطح خیابان‌های شهر، ضروری به نظر می‌رسد. این بشکه‌ها معمولاً وظیفه جداکننده‌ها را بر عهده دارند و از آن‌ها در دوربرگردان‌ها نیز زیاد استفاده می‌شود.
از بشکه ایمنی ترافیکی در جاده‌ها و خیابان‌ها برای کنترل ترافیک و سرعت و همچنین به عنوان علامتی جهت هشدار و راهنمایی استفاده می‌شود. اما استفاده رایج از آن‌ها به عنوان هشدار خطر می‌باشد. برای مثال در نزدیکی کارخانه‌ها، جاده‌هایی که در حال و ساخت و ساز هستند و … از بشکه‌های ایمنی ترافیکی برای هشدار به رانندگان استفاده می‌شود. از بشکه‌های ترافیکی به عنوان هشداردهنده‌های ساخت و ساز در مسیر جاده‌ها نیز استفاده می‌شود چون به علت نوع شکلشان مانع بیشتری را برای دیدن ایجاد می‌کنند. البته این وسیله بسته به نظر کارشناسان مربوطه می‌تواند دارای کاربردهای مختلف زیادی باشد.

تاریخچه بشکه ایمنی

بشکه ترافیکی برای اولین بار با نام درام در ایالات متحده به کار گرفته شده است و بعدها در کشورهای دیگر جهان استفاده از آن مرسوم شد. این نوع بشکه‌های ایمنی به جای مخروط ها مورد استفاده قرار می‌گرفت چون هم بزرگ‌تر و قابل دیده شدن بوده و هم در مقابل ضربه دارای مقاومت بیشتری است. بشکه‌های ایمنی در دهه‌های ۸۰ و ۹۰ میلادی معمولاً از جنس فلز بودند. چون بشکه‌های فلزی وزن زیادی داشتند و همچنین ضربات سنگینی به وسایل نقلیه‌ای که به آن‌ها برخورد می‌کردند وارد می‌کردند، در اواسط دهه ۹۰ میلادی جای خود را به بشکه‌های ایمنی پلاستیکی (مواد اولیه پلاستیک) دادند. شروع استفاده از بشکه ایمنی به سال ۱۹۹۰ در امریکا بر می‌گردد که با رنگ نارنجی در آن برای ایجاد ایمنی بیشتر در راه‌ها استفاده می‌شده است و همچنان نیز ادامه دارد. در ایران نیز چند سالی است که از این وسیله ایمنی استفاده می‌شود البته رنگ آن زرد است و در عملیات عمرانی بسیار پرکاربرد می‌باشد.
قبل از ساخته شدن این نوع بشکه ایمنی، معمولاً از بشکه‌های فلزی که با آب و شن پر و رنگشان نارنجی بود استفاده می‌کردند که این وسایل به علت سنگینی زیاد برای حمل و نقل و همچنین ایجاد خسارت‌های زیاد در هنگام تصادفات احتمالی کنار گذاشته شده و جای خود را به بشکه ایمنی دادند. بشکه ایمنی معمولاً از ماسه، شن و یا آب پر می‌شود و میزان استفاده از ماسه و شن در آن بستگی به محل استفاده از آن دارد.

مشخصات فنی بشکه ترافیکی

بشکه ایمنی در مسیرها و مکان‌های حادثه‌خیز مورد استفاده قرار می‌گیرد و علاوه بر هشداردهنده بودن، در هنگام تصادفات نیز تأثیرات بسیار زیادی بر کاهش تلفات خواهد داشت. بشکه ایمنی در سایزها و با مشخصات فنی مختلفی تولید و استفاده می‌شود که در این قسمت در مورد آن بیشتر توضیح می‌دهیم.

مشخصات عمومی بشکه ایمنی

بشکه ترافیکی معمولاً با قطرهای یکسان و در اندازه‌های مختلفی چون کمتر از ۱۰۰ سانتی‌متر، ۱۰۵ سانتی‌متر و بیشتر از ۱۰۵ سانتی‌متر و بسته به خواسته پیمانکاران و نوع استفاده از این وسایل تولید می‌شود. در قسمت بالای این بشکه نیز از شبرنگ‌های خاص و به اصطلاح مهندسی استفاده می‌شود که به خوبی از فاصله دور آن را به نمایش در می‌آورد. مواد اولیه به کار رفته در بشکه ترافیکی از نوعی مواد پی‌وی‌سی می‌اشد که به نوعی پلیمر بوده و در آن از انتی‌استاتیک و انتی‌یووی استفاده شده است. این مواد به علت داشتن خاصیت مقاومت و انعطاف‌پذیری بالا می‌وانند برای این کار بسیار مناسب باشند.

ویژگی‌های ساختاری بشکه ایمنی

از ویژگی‌های بشکه ترافیکی می‌توان به خاصیت ضربه‌گیری بالای آن اشاره کرد که می‌تواند باعث کاهش تلفات جاده‌ای شود. دارای طول عمر و استقامت زیاد می‌باشد و در شرایط مختلف قابلیت به کارگیری دارد. بشکه ترافیکی دارای شبرنگ‌های ویژه‌ای است که در مقابل هر نوع نوری قابلیت انعکاس بالایی دارد و به خوبی در فاصله‌ای دور وسیله ایمنی را به نمایش در می‌آورد. این نوع از شبرنگ‌ها چون در محیط‌های مختلفی از آن‌ها استفاده می‌شود دارای قدرت چسبندگی بسیار بالایی برای ماندگاری بیشتر هستند.
بشکه‌های ترافیکی در رنگ‌های مختلفی که برای هشدار دادن مناسب‌تر هستند. طراحی و تولید می‌شوند و دارای فضای خالی مناسب برای پر کردن آن با محتویات مختلف برای سنگین‌تر شدند می‌باشد. بشکه ایمنی را می‌توان در مکان‌های پرخطر بدون هیچ دغدغه‌ای نصب کرد تا بتواند آسیب‌های احتمالی را به خوبی کاهش دهد. این وسیله به علت مواد به کار رفته در آن در آب و هوای مختلف مقاوم است و هیچ‌گونه مشکلی برای آن به وجود نخواهد آمد.

انواع بشکه ایمنی

بشکه ایمنی تنها یک نوع خاص نیست، بلکه مدل‌ها و سایزهای مختلفی داشته و در انواع و سایزهای مختلف تولید می‌شود.

بشکه ترافیکی دست دوم

در طول ساخت و تکمیل بسیاری از پروژه‌های عمرانی به‌خصوص پروژه‌های راه‌سازی از بشکه ایمنی در سطح وسیعی استفاده می‌شود که پس از اتمام کار دیگر مورد نیاز نمی‌باشد. از این بشکه‌های ترافیکی دست دوم به علت داشتن کیفیت بالای آن‌ها به خوبی می‌توان در مکان ها و پروژه‌های دیگر استفاده نمود.
این وسایل به علت مرغوب بودن مواد اولیه استفاده شده در آن‌ها می‌توانند سالیان زیادی مورد استفاده قرار گیرند و حتی اگر شبرنگ‌های آن‌ها به علت قرار گرفتن در نور آفتاب و یا هر دلیل دیگری کیفیت خود را از دست داده باشند می‌توان به راحتی آن‌ها را تعویض و با نصب شبرنگ‌های نو و جدید این وسایل را در مکان‌های مختلف به کار برد. بشکه ترافیکی دست دوم به علت استفاده شدن در پروژه‌های دیگر دارای مزیت اقتصادی است و پیمانکاران می‌توانند با قیمت کمتری این وسیله ایمنی را تهیه و مورد استفاده قرار دهند.

بشکه ترافیکی ۱۰۵ سانتی‌متری

یکی از انواع بشکه ترافیکی، بشکه‌های ۱۰۵ سانتی‌متری هستند. این بشکه ایمنی معمولاً دارای مشخصات فنی به‌خصوصی است و در مکان‌های خاصی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. در بعضی از انواع بشکه‌های ترافیکی از مواد اولیه پلی‌اتیلن استفاده شده است که این پلی‌اتیلن درجه یک در برابر تابش شدید نور آفتاب مقاوم است و در برابر ضربات شدید نیز تحمل بالایی از خود نشان می‌دهد. در بشکه ایمنی ۱۰۵ سانتی‌متری شما می‌توانید با توجه به وجود فضای مناسب برای کاهش صدمات احتمالی در تصادفات از آب و شن استفاده نمایید و علاوه بر سنگین‌تر کردن بشکه ترافیکی، ایمنی آن را نیز افزایش دهید.
این بشکه‌ها به دلیل بزرگ‌تر بودن، بیشتر در بزرگراه‌ها برای جدا کردن مسیر استفاده می‌شوند و باعث می‌شوند تا در صورت خروج خودرو ها از جاده قبل از برخورد با گاردریل به آن‌ها برخورد کنند و صدمات کمتری را به وجود آورند. البته از بشکه ترافیکی در کارخانجات، انبارها و راه‌های فرعی نیز استفاده می‌شود. در بشکه ایمنی ۱۰۵ سانتی‌متری معمولاً قطر پایین وسیله بین ۶۰ تا ۷۰ سانتی‌متر و قطر بالایی آن نیز بین ۳۵ تا ۴۰ سانتی‌متر است. فضای داخلی آن نیز کاملاً خالی و برای پر نمودن با شن و آب مناسب می‌باشد.

بشکه زرد ترافیکی

معمولاً در ایران از بشکه ایمنی زرد رنگ استفاده می‌شود و روی آن نواری از شبرنگ وجود دارد. این در حالی است که بشکه ایمنی در ایالات متحده، نارنجی رنگ بوده و روی آن چراغ راهنمایی چشمک‌زن نصب می‌شود. رنگ متغیر زرد و یا قرمز این بشکه‌ها آنچنان مهم نیست، مهم این است که بشکه‌های ترافیکی در روز و همچنین شب، توجه افراد را به خود جلب کرده و توسط رانندگان مشاهده شوند.

مشخصات بشکه ایمنی زرد

بشکه ایمنی که در ایران تولید و استفاده می‌شود، به‌طور معمول از پلی‌اتیلن ساخته شده و در اندازه‌های مختلفی مانند ۸۵ و ۱۰۵ سانتی‌متری و یا ۷ کیلویی ارائه می‌شود. برچسب‌هایی به نام شبرنگ ترافیکی را بر روی بشکه ایمنی می‌چسبانند تا این تجهیزات ترافیکی در شب بهتر دیده شوند.

نصب بشکه‌های ترافیکی

بشکه‌های ترافیکی با توجه به نوع طراحی متخصصان در مورد مکان‌های نصب آن‌ها و این که چه مأموریتی را می‌بایست انجام دهند در جاده‌ها و مکان‌های دیگر نصب و استفاده می‌شوند. برای نصب این‌گونه از بشکه‌های ترافیکی کار سختی در پیش ندارید. برای نصب شما می‌توانید بر اساس طراحی انجام شده این وسیله را در فاصله‌های مشخص از هم در محل مورد نظر قرار دهید و آن را با آب و یا شن پر کنید. پر کردن با آب و شن باعث می‌شود.که بشکه ایمنی در جای خود ثابت بماند و در اثر برخوردهای احتمالی واکنش بهتری از خود نشان دهد. برای جابجایی بشکه ایمنی نیز ابتدا می‌بایست آب و یا شن داخل آن را به آرامی و دقت خالی نمایید و بعد از جابجایی مجدداً آن را پر کرده تا ویژگی‌های خود را برای ایمنی بیشتر حفظ نماید.
بشکه‌های ایمنی جاده‌ای معمولاً از جنس پلی‌ اتیلن یا پی‌وی‌سی هستند. به دلیل استفاده از این مواد در ساخت بشکه‌ها، این سری از تجهیزات انعطاف‌پذیر و سبک هستند. از سویی دیگر، وجود مواد پلیمری در ساختار این بشکه‌ها، آن‌ها را در برابر ضربات سنگین مقاوم می‌سازد. بشکه ایمنی جاده‌ای به‌گونه‌ای طراحی شده است تا در صورت برخورد ماشین (معمولاً با سرعت‌های زیاد) بتواند ضمن گرفتن ضربه و متوقف کردن وسیله نقلیه، حداقل آسیب ممکن را به بدنه آن وارد کند. این امر مهم‌ترین مزیت استفاده از این تجهیزات ترافیکی در مقایسه با موانع سیمانی است. البته شایان ذکر است که بشکه‌هایی که از جنس پی‌وی‌سی هستند به دلیل پیچیدگی روش‌های ساخت و تولیدشان، قیمت بالاتری نیز دارند. بشکه ایمنی جاده‌ای می‌تواند شکل‌های مختلفی داشته باشد اما معمولاً به دو دسته استوانه‌ای و مخروطی تقسیم‌بندی می‌شود. بشکه‌های مخروطی از روی هم قرار گرفتن دو استوانه با قطرهای مختلف شکل می‌گیرد و امروزه در اکثر شهرهای دنیا استفاده می‌شود. ارتفاع این دسته از تجهیزات ترافیکی نیز معمولً بین 85 تا 105 سانتی‌متر است.
یکی دیگر از مهم‌ترین ویژگی‌های ساختاری بشکه ایمنی جاده‌ای، وزن محصول است. بدنه اصلی بشکه (زمانی که خالی است) چیزی در حدود 7 الی 10 کیلوگرم وزن دارد. البته این وزن با توجه به جنس بشکه و همچنین شکل هندسی آن می‌تواند متغیر باشد. به‌عنوان مثال، وزن بشکه‌های استوانه‌ای از وزن بشکه‌های مخروطی کمتر است. سبک بودن بشکه‌ها، جابجایی آن‌ها را ساده‌تر می‌کند. پس از پر کردن بشکه‌ها با آب یا شن، وزن بشکه‌ها افزایش پیدا می‌کند و آن‌ها می‌توانند مانند یک مانع مطلوب در خیابان‌ها و جاده‌ها عمل کنند.
بشکه ایمنی جاده‌ای به منظور محدود کردن فضای جاده‌ها، خیابان‌ها و همچنین هدایت ترافیک استفاده می‌شوند. بنابراین باید در تاریکی شب نیز به خوبی قابل تشخیص باشند. از این رو، معمولاً بدنه این بشکه‌ها زرد رنگ است و در طراحی بدنه خارجی بشکه‌ها از نمادهای شبرنگ نیز استفاده می‌شود. بدین ترتیب، حتی در تاریکی شب و جاده‌های کم‌نور نیز رانندگان می‌توانند متوجه حضور مانع شده و واکنش مناسب را نشان دهند پلی‌اتیلن سنگین تزریقی معمولاً با گرید پلی‌اتلین ۳۸۴۰ در ساخت این محصول کاربرد دارد.

ویژگی‌های بشکه ایمنی

یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های بشکه ایمنی، ضربه‌گیری بالای آن در برخوردهای احتمالی است که می‌تواند تلفات جاده‌ای را تا حد زیادی کاهش دهد. این بشکه‌ها طول عمر و مقاومت بالایی دارند و می‌توان از آن‌ها در شرایط مختلف استفاده کرد. شب‌رنگ‌های استفاده شده در آن‌ها، قابلیت انعکاس بالایی دارند و از فاصله‌ی دور نیز قابل مشاهده هستند. این شب‌رنگ‌ها، از قدرت چسبندگی بسیار خوبی برخوردار هستند و در محیط‌های مختلف استفاده می‌شوند.
بشکه‌های ترافیکی دارای رنگ‌های مناسب هشدار می‌باشند. این بشکه‌ها، به‌گونه‌ای طراحی و تولید شده‌اند که بتوان فضای خالی آن‌ها را با محتویاتی مثل شن و ماسه پر کرد. مواد اولیه موجود در این بشکه‌ها، مقاومت بالایی در شرایط آب‌وهوایی مختلف دارند و از هر آسیبی در آب‌ و هوای سرد و یا گرم مصون هستند. بشکه‌های ترافیکی را می‌توان برای جلوگیری از بروز آسیب‌های احتمالی، بدون هیچ دغدغه‌ای در مکان‌های پرخطر نصب کرد.
به‌طور کلی، از بشکه‌های ایمنی در بزرگ‌راه‌ها، مکان‌های صنعتی و کارخانه‌ها استفاده می‌شود. استفاده از این بشکه‌ها، خطرات ناشی از رانندگی و میزان تلفات را کاهش می‌دهد.